《丧尸围城4》绿色度测评报告
| |||||
Dewiza: Unité, Egalité, Paix (Jedno??, Równo??, Pokój) | |||||
Hymn: hymn D?ibuti | |||||
Ustrój polityczny | 百度 更让人不可思议的是,从1928年举办第一届嘉年华开始到如今,这个浓浓中国风的庆典,已经持续了整整90年。 | ||||
---|---|---|---|---|---|
Stolica | |||||
Data powstania | |||||
Prezydent | |||||
Premier | |||||
Powierzchnia |
23 200 km2[1] | ||||
Populacja (2023) ? liczba ludno?ci |
| ||||
? g?sto?? |
49 os./km2 | ||||
Kod ISO 3166 |
DJ | ||||
Waluta |
frank d?ibutyjski (DJF) | ||||
Telefoniczny nr kierunkowy |
+253 | ||||
Domena internetowa | |||||
Kod samochodowy |
DJI | ||||
Kod samolotowy |
J2 | ||||
Strefa czasowa |
UTC +3 | ||||
J?zyk urz?dowy | |||||
Religia dominuj?ca | |||||
PKB (2023) ? ca?kowite ? na osob? |
|||||
PKB (PSN) (2023) ? ca?kowite ? na osob? |
| ||||
![]() | |||||
Po?o?enie na mapie![]() |
D?ibuti (fr. Djibouti, arab. ????????), Republika D?ibuti (fr. République de Djibouti, arab. ???????? ???????) – państwo we wschodniej Afryce, nad Zatok? Adeńsk? i cie?nin? Bab al-Mandab. Graniczy z Somali? (de facto z Somalilandem), Etiopi? i Erytre?.
Dawne nazwy D?ibuti: Somali Francuskie, Francuskie Terytorium Afarów i Isów.
Polityka
[edytuj | edytuj kod]Ustrój polityczny
[edytuj | edytuj kod]Wed?ug konstytucji z 1992 roku, D?ibuti jest republik?, w której g?ow? państwa jest prezydent, wybierany w wyborach powszechnych na 6-letni? kadencj?. Pierwszym prezydentem by? Hasan Guled Aptidon.
W?adze wykonawcz? sprawuj? premier i rz?d, powo?ywani przez prezydenta.
W?adz? ustawodawcz? sprawuje jednoizbowy parlament – Izba Deputowanych z 65 deputowanymi, wybieranymi w wyborach powszechnych na 5-letni? kadencj?.
Partie polityczne
[edytuj | edytuj kod]Zobacz te? artyku?: Wybory prezydenckie w D?ibuti w 2021 roku.
Podzia? administracyjny
[edytuj | edytuj kod]D?ibuti jest podzielone na 6 jednostek administracyjnych pierwszego rz?du (5 regionów i 1 miasto), które dziel? si? nast?pnie na 11 dystryktów.
Si?y zbrojne
[edytuj | edytuj kod]Si?y zbrojne | |
---|---|
Wiek zdolno?ci do s?u?by wojskowej | 18 |
Zdolni do s?u?by wojskowej wiek 18-49 |
m??czy?ni: 95 328 kobiety: 87 795 |
Przeszkoleni do s?u?by wojskowej wiek 18-49 |
m??czy?ni: 46 020 kobiety: 42 181 |
Wydatki na wojsko | 29,05 mln USD (2005) |
Wydatki na wojsko % PKB | 3,8% (2006) |
Si?y powietrzne kraju nie posiadaj? w?asnych samolotów.
W D?ibuti w latach 1962–2011 stacjonowa?a 13 Pó?brygada Legii Cudzoziemskiej[3].
W kraju znajduj? si? bazy wojskowe USA, Francji, Japonii, Hiszpanii, W?och oraz od 2017 Chin[4].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Tereny obecnego D?ibuti zamieszkiwa?y od wielu wieków plemiona Afarów i Issów, które prowadzi?y sta?e kontakty handlowe z Arabami. Doprowadzi?o to do przyj?cia przez nich islamu jako w?asnej religii. W 2. po?owie XIX wieku Francuzi zainteresowali si? terenami Rogu Afryki, po?o?onymi nad Zatok? Adeńsk?. W latach 80. XIX wieku Francuzi utworzyli w tym regionie protektorat Somali Francuskie z gubernatorem Léoncem Lagardem. Somali Francuskie sta?o si? jedn? z francuskich kolonii w Afryce. W roku 1947 kolonia zyska?a status terytorium zamorskiego Francji, a w roku 1967 nazwa zosta?a zmieniona na Francuskie Terytorium Afarów i Isów. 27 czerwca 1977 roku Terytorium uzyska?o niepodleg?o?? pod nazw? D?ibuti. Na czele Republiki D?ibuti stan?? Hassan Gouled Aptidon.
Osobny artyku?:W latach 90. kraj do?wiadczy? wojny domowej i kl?ski g?odu. Konflikt spowodowany by? rywalizacj? pomi?dzy rz?dz?cymi Issami i opozycyjnymi Afarami. Rz?d wsparty zosta? zbrojnie przez Francj?. W roku 1994 walki zakończy?y si? porozumieniem pokojowym[5].
Osobny artyku?:W 2008 roku mia? miejsce nierozstrzygni?ty zbrojny konflikt graniczny mi?dzy D?ibuti i Erytre?. D?ibuti zosta?o wsparte przez rz?d Francji.
Geografia
[edytuj | edytuj kod]
Państwo po?o?one we wschodniej Afryce na Pó?wyspie Somalijskim. Le?y nad Morzem Czerwonym, Zatok? Adeńska i cie?nin? Bab al-Mandab. Graniczy z Somali?, Etiopi? i Erytre?.
D?ibuti zajmuje obszary o charakterze pustynnym i pó?pustynnym. Powierzchnia górzysto-wy?ynna, charakterystycznym krajobrazem s? pasma gór zr?bowych (na pó?nocy góry Mabla i Goda), które stanowi? przed?u?enie Gór Danakilskich, po?o?onych w Erytrei. Topografia kraju ukszta?towana jest g?ównie przez dzia?alno?? wulkaniczn?. Na terenie D?ibuti znajduje si? najni?szy punkt Afryki – Jezioro Asal – 150 m p. p. m[6].
Klimat podrównikowy suchy, gor?cy, pustynny.
Gospodarka
[edytuj | edytuj kod]D?ibuti jest dynamicznie rozwijaj?cym si? krajem. Dzi?ki strategicznemu dost?powi do Morza Czerwonego w kraju du?e znaczenie odgrywaj? us?ugi, g?ównie transportowe[7]. Nowoczesny port oraz strefa bezc?owa zapewniaj? du?e dochody dla bud?etu państwa z op?at tranzytowych oraz podatków po?rednich[7][8]. Port w D?ibuti oraz linia kolejowa ??cz?ca stolic? kraju z Addis Abeb? obs?uguje prawie w ca?o?ci transport towarów z Etiopii. Ogromne inwestycje chińskich firm przyczyniaj? si? do wzrostu gospodarczego kraju[9]. Pomimo tego 23% obywateli D?ibuti ?yje poni?ej progu ubóstwa, a 39% pe?noletnich mieszkańców jest bezrobotnych[7][8]. Kraj uzale?niony jest od importu ?ywno?ci.
Demografia
[edytuj | edytuj kod]Ludno?? D?ibuti sk?ada si? z dwóch g?ównych grup: Somalów (Issa), którzy tworz? ok. 60% spo?eczeństwa i Afarów (ok. 35%). Pozosta?e 5% przypada na Europejczyków (g?ównie Francuzów i W?ochów), Arabów i Etiopczyków. Na pocz?tku lat 90. mi?dzy Afarami i Issami dochodzi?o na tle narodowo?ciowym do zamieszek, które przerodzi?y si? w krótkotrwa?? wojn? domow?.
Dominuj?c? religi? jest islam, chrze?cijanie tworz? niewielk? grup?, reprezentowan? przede wszystkim przez Europejczyków.
Cho? oficjalnie j?zykami urz?dowymi s? arabski i francuski, w u?yciu jest tak?e j?zyk somalijski i j?zyk afar.
Religia
[edytuj | edytuj kod]Struktura religijna kraju w 2018 roku wed?ug Encyklopedii Britannica:
- islam – 94.1%
- chrze?cijaństwo – 4.4%:
- katolicyzm – 1,4%
- Ko?ció? etiopski – 3%
- inne, lub brak religii – 1,5%.
Media
[edytuj | edytuj kod]Rz?d ma w posiadaniu g?ówne gazety krajowe (La Nation) oraz Radiodiffusion-Television de Djibouti (RTD), która kontroluje krajowe radio i telewizj?. W D?ibuti nie ma prywatnych stacji.
Rz?d kontroluje prawie wszystkie elektroniczne media. Prywatne gazety i inne publikacje s? generalnie udost?pnione do wolnego obiegu, ale pod warunkiem ?e dziennikarze sami si? cenzuruj?. Oficjalne media s? bezkrytyczne wobec rz?du.
Prasa
[edytuj | edytuj kod]- ?La Nation”[10] – dziennik rz?dowy
- ?La Republique” – periodyk opozycyjny
- ?Le Renouveau” – prowadzony przez opozycj?
Radio
[edytuj | edytuj kod]- Radio Djibouti[11] – kontrolowana przez RTD
Telewizja
[edytuj | edytuj kod]- Djibouti Television[12] – kontrolowana przez RTD
Agencje informacyjne
[edytuj | edytuj kod]- Agence Djiboutienne d’Information[13] – państwowa agencja informacyjna
Nauka i o?wiata
[edytuj | edytuj kod]Nauka w szko?ach odbywa si? na ogó? w j?zyku francuskim. Coraz wi?ksz? popularno?? zdobywaj? szko?y koraniczne. W kraju funkcjonuje Uniwersytet D?ibuti za?o?ony w 2006.
Si?y francuskie stacjonuj?ce w D?ibuti
[edytuj | edytuj kod]D?ibuti jest jednym z priorytetowych terenów dla Francji ze wzgl?du na ochron? szlaków handlowych na Morzu Czerwonym. Zosta?o to zapisane w Bia?ej Ksi?dze Obrony i Bezpieczeństwa Narodowego z 2013 roku.
Obecnie stacjonowanie si? francuskich na terenach D?ibuti reguluje Traktat o wspó?pracy obronnej z grudnia 2011 roku. Wcze?niej wspó?praca opiera?a si? na traktacie z 1977 roku[14].
Si?y francuskie stacjonuj?ce w D?ibuti tworz? wysuni?t? baz? operacyjn?, która umo?liwia szybk? reakcj? w sytuacji kryzysów w regionie Oceanu Indyjskiego oraz Bliskiego Wschodu.
D?ibuti tworzy wa?ny region dla Si? Zbrojnych Republiki Francuskiej pozwalaj?cy na prowadzenie skutecznych dzia?ań militarnych[14].
Zobacz te?
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Dane za: CIA The World Factbook: Djibouti. [dost?p 2025-08-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2 lipca 2014)].
- ↑ a b c d e Dane dotycz?ce PKB na podstawie szacunków Banku ?wiatowego na rok 2023: World Bank Group: World Bank Group, 2023. [dost?p 2025-08-07]. (ang.).
- ↑ 13ème Demi-brigade de Légion étrangère [online], 13dble.legion-etrangere.com [dost?p 2025-08-07] [zarchiwizowane z adresu 2025-08-07] (fr.).
- ↑ Chiny w D?ibuti: nowe rozdanie w geopolitycznej rozgrywce [online], Defence24 [dost?p 2025-08-07] .
- ↑ Jean-Marc Balencie et Arnaud de La Grange, Mondes rebelles: L’encyclopédie des acteurs, conflits & violences politiques, Paris, éditions Michalon, 2001, s. 1677 (ISBN 2-84186-142-2), s. 961–967.
- ↑ Wielka Encyklopedia ?wiata, t. 3, Oxford Educational Sp. z o.o., Polskie Media Amer.Com S.A., 2003, ISBN 83-7325-543-5.
- ↑ a b c Overview, ?World Bank” [dost?p 2025-08-07] (ang.).
- ↑ a b Djibouti Economy Profile 2018 [online], www.indexmundi.com [dost?p 2025-08-07] .
- ↑ GDP growth (annual %) [online], data.worldbank.org [dost?p 2025-08-07] (ang.).
- ↑ ?La Nation”.
- ↑ Radio Djibouti.
- ↑ Djibouti Television.
- ↑ Agence Djiboutienne d’Information.
- ↑ a b Aleksander Olech, Klaudia Badzyńska: Zagraniczna aktywno?? militarna Republiki Francuskiej, s. 115–116.
Linki zewn?trzne
[edytuj | edytuj kod]Rz?dowe
[edytuj | edytuj kod]- Strona oficjalna (fr.)
Wiadomo?ci
[edytuj | edytuj kod]- AllAfrica (ang.)
- Przegl?d prasy codziennej (ang. ? fr.)
Inne
[edytuj | edytuj kod]- Katalog stron na Yahoo. dir.yahoo.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2025-08-07)].